Historia i legendy Krynicy

Krynica-Zdrój założona została w 1547 r. przez Danka z Miastka pod nazwą Krzenycze. W okresie późniejszym rozwój miasta wiązał się już z odkryciem w XVII w. leczniczych wartości źródeł mineralnych. Zaczątkiem uzdrowiska był zbudowany w 1794 r. "Mały domek", który od 1804 r. mieścił pierwsze zakłady kąpielowe. W 1807 roku Krynica-Zdrój została nazwana urzędowo zdrojem kąpielowym. Wielką erę Krynicy jako uzdrowiska rozpoczęła w 1858 r. działalność Józefa Dietlaprofesora Uniwersytetu Jagiellońskiego uznawanego za ojca polskiej balneologii. W tym okresie powstały takie obiekty uzdrowiskowe jak Stare Łazienki Mineralne, Stare Łazienki Borowinowe, Dom Zdrojowy, drewniana Pijalnia Główna z deptakiem, liczne pensjonaty i Teatr Modrzewiowy. Do rozwoju uzdrowiska przyczyniło się również wybudowanie w 1876 r. linii kolejowej do Muszyny. przedłużonej w 1911 r. do Krynicy. Po I wojnie światowej uzdrowisko przejęły władze polskie. Powstały nowe obiekty a w grudniu 1937 roku oddano do użytku kolej na Górę Parkową. Druga wojna światowa i okres okupacji przerwały rozwój uzdrowiska. Po wojnie nastąpiła jego rozbudowa. Krynica-Zdrój stała się największym kurortem uzdrowiskowym w Polsce.

Legendy Krynicy
W dawnych czasach uboga pasterka, szukając zbłąkanej owieczki, odnalazła cudowne źródło leczniczej wody. Dziewczynę miłował rycerz z zamku w Muszynie, ale związkowi sprzeciwiał się jego ojciec. Po pewnym czasie młodzieniec wyruszył w drogę, by bronić ojczyznę przed Tatarami. Płynęły lata. Pasterka, poświęciwszy swe życie służbie Pannie Najświętszej, osiadła w pustelniczej chacie. Pewnej nocy, zatopiona w modlitwie, usłyszała rozpaczliwy głos rycerza, którego śmiertelnie ranił dziki zwierz, gdy ten powracał z wyprawy. Dziewczyna odnalazła go, padła na kolana przywołując pomocy Matki Boskiej. Ta ukazawszy się wskazała na tryskający zdrój i powiedziała: "Umyj tą wodą rany rycerza, a żyć będzie".

Tak też się stało. Ojciec, dowiedziawszy się o cudownym ocaleniu syna, zgodził się na małżeństwo, a młodzi żyli długo i szczęśliwie. Ze zdroju nadal czerpano uzdrawiającą wodę. W końcu jednak moce piekielne postanowiły zniszczyć źródło.

Diabeł podniósł z Tatr potężny kamień z zamiarem zrzucenia go na źródło. Kiedy już był pod szczytem Jaworzyny, usłyszał pianie kura i upuścił głaz, który leży tu do dziś. Odtąd zaczęła się szerzyć sława krynickiego zdroju i cześć Najświętszej Panienki uzdrawiającej chorych. W miejscu owego zdarzenia wzniesiono figurę Matki Bożej Łaskawej.